De Franse organisatie tegen spierziekten (Association Francaise contre les Myopathies, AFM) heeft in 2015 een jarenlange internationale multicenter-studie naar uitkomstmaten bij het natuurlijk beloop bij lopende en rolstoel gebonden jongens met Duchenne spierdystrofie van 5 jaar en ouder mogelijk gemaakt. Verschillende gevalideerde uitkomstmaten werden gebruikt om de motoriek, de hartfunctie en de ademhaling in deze jongens en mannen te volgen. Doel was de meest gevoelige uitkomstmaat te vinden die gebruikt kan worden bij klinische trials en beter te begrijpen welke verschillen er zijn tussen patiënten met Duchenne spierdystrofie.

Inclusie

Dit onderzoek werd uitgevoerd in 5 onderzoekscentra vanuit Nederland, Frankrijk en Engeland. In totaal hebben 91 jongens en mannen met Duchenne spierdystrofie deelgenomen.

Resultaten

De gegevens van deze studie zijn en worden momenteel verwerkt. Dit heeft tot nu toe geleid tot onderstaande 4 publicaties. Bij nieuwe resultaten, zullen wij dit artikel verder aanvullen.

Studie 1: De focus van deze studie lag op het vinden van uitkomstmaten voor Duchenne. Er werd gekeken naar de functie en kracht van de bovenste ledematen zoals de schouders, armen en handen en naar de longfunctie. Deze werden zowel apart onderzocht als middels een samengesteld eindpunt, waarbij de metingen van de longen, en de bovenste ledematen gecombineerd werden. Deze studie heeft het effect van DMD over de tijd  op de armfunctie en het ademhalen beter inzichtelijk gemaakt en geeft nieuwe kennis om de werkzaamheid van geneesmiddelen beter te kunnen meten.

Studie 2: De focus van de deze studie lag op het vinden van stofjes (markers) in de urine die de ziekteprogressie kunnen vastleggen. Er werd onderzocht wat het verschil was in de urine van patiënten met DMD ten opzichte van gezonde proefpersonen met dezelfde leeftijd. Er werd gevonden dat sommige van de onderzochte markers in mindere mate aanwezig waren in de urine van patiënten met DMD. Deze informatie is nuttig omdat mogelijk urine gebruikt kan worden om de werkzaamheid van therapie te meten. Dat is natuurlijk makkelijker dan bloed of  inspannings- en krachttesten.

Studie 3: In deze studie is er gekeken naar hoe het meten van knijpkracht bij jongens met DMD gebruikt kan worden om het beloop van DMD over de tijd te volgen. Er werd hierbij naast de gegevens uit de AFM natuurlijk beloop ook gebruik gemaakt van gegevens uit andere studies. In deze studie werd gevonden dat jongens met DMD vanaf 5 jaar oud al minder knijpkracht hebben in vergelijk met jongens zonder DMD. Het meten van knijpkracht bleek een gevoelige en bruikbare methode te zijn in alle stadia van de ziekte. Het lijkt dus een aantrekkelijke uitkomstmaat om bij toekomstige klinische (medicatie) studies voor DMD te gebruiken.

Studie 4: Het doel van deze studie was om het risico op verlies van loopvermogen of verminderde ambulante activiteit tussen DMD-patiënten die vatbaar zijn voor het overslaan van verschillende exonen (44, 45, 51 of 53) in beeld te krijgen. Hiervoor was de ‘North Star Ambulatory Assessment (NSAA)’ gebruikt. De NSAA is een instrument wat meet hoe goed jongens met DMD bewegingen kunnen uitvoeren, zoals rennen, springen en hinkelen.  De uitkomsten op de NSAA aan het begin van de studie en hoe deze veranderden over 3 jaar tijd werden vergeleken tussen de groepen met de verschillende mutaties. Er bleken inderdaad verschillen te zijn in de progressie van de ziekte tussen de verschillende DMD mutaties. Deze informatie is nuttig om nieuwe klinische trials te plannen die exon-skipping medicijnen testen.

Betrokken centra

Leids Universitair Medisch Centrum in Leiden, Radboudumc in Nijmegen, Institute de Myologie in Parijs, John Walton Muscular Dystrophy Research Centre in Newcastle en het Dubowitz Neuromuscular Centre in London.

Dank aan de deelnemers

Bij deze willen wij alle deelnemers en hun naasten bedanken voor hun bijdrage en deelname aan de AFM natuurlijk beloop studie.