Deflazacort vergoed vanaf 1 mei voor mensen met Duchenne bij onacceptabele bijwerkingen

In 2023 is deflazacort (Deflazacort XGX Pharma®) officieel geregistreerd in Nederland bij het College Beoordeling van Geneesmiddelen, voor verschillende aandoeningen. Daarna heeft in de afgelopen maanden het Zorginstituut Nederland een evaluatie gedaan van het middel. Afgelopen maand heeft het Zorginstituut Nederland de minister geadviseerd om deflazacort op te nemen voor Duchenne musculaire dystrofie in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS), een advies dat inmiddels is overgenomen.

Door dit advies wordt deflazacort vergoed voor Duchenne spierdystrofie, mits er sprake is van onacceptabele bijwerkingen bij het gebruik van prednison.

Dit betekent dat bij jonge kinderen eerst gestart moet worden met prednison, maar als de bijwerkingen te ernstig worden ervaren (gedragsproblemen, significante gewichtstoename), kan er in samenspraak met de behandelend arts  worden overgestapt op deflazacort.

Definitief negatief advies voor Translarna als medicijn voor Duchenne bevestigd

Update 16 april 2025:

De Europese Commissie heeft het herhaalde negatieve advies van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) voor de vernieuwing van de voorwaardelijke goedkeuring van Translarna® (ataluren) officieel bevestigd. Dit betekent dat het middel niet langer beschikbaar is voor mensen met Duchenne.

In de afgelopen jaren is Translarna® meerdere keren beoordeeld door de CHMP (Committee for Human Medicinal Products van de EMA), in het kader van een mogelijke verlenging van de voorwaardelijke toelating. Translarna® kreeg daarbij driemaal een negatief advies. Dit herhaalde advies kwam tot stand op basis van bestaande data, maar werd uitgevoerd door nieuwe rapporteurs. Ook hierbij kwam men tot dezelfde conclusie, namelijk dat een gunstig effect van het middel niet kon worden bevestigd. De Europese Commissie heeft dit oordeel nu overgenomen.

Translarna® was ontwikkeld voor een klein deel van de patiënten met Duchenne, namelijk degenen die een nonsense- (of stop)mutatie hebben in het dystrofinegen (DMD-gen). Bij deze mutaties is de code voor een aminozuur veranderd in een stopsignaal, dat normaal alleen aan het einde van de gencode zit. Deze mutatie zorgt ervoor dat het vertalen van het dystrofine-eiwit voortijdig stopt, zodat er geen functioneel dystrofine-eiwit gemaakt wordt.

In de officiële brief van de Europese Commissie werd stilgestaan bij het feit dat er dat er in de Duchenne gemeenschap een grote medische behoefte is, en bij de bijzondere situatie van patiënten die al langere tijd met Translarna® worden behandeld. De Europese Commissie heeft aangegeven dat Europese wetgeving het mogelijk maakt dat individuele lidstaten gebruik kunnen maken van een uitzondering tijdens een overgangsperiode waarin er tijd is voor overleg tussen patiënten, hun zorgverleners en behandelaren over mogelijke behandelingen van Duchenne spierdystrofie.

Mocht u naar aanleiding van deze brief vragen hebben over dit proces of over Translarna®, neem dan gerust contact met ons of met uw behandelend arts op.

DPP verstrekt Fast Track subsidie voor ontwikkeling van RNA-therapie bij Duchenne

Duchenne Parent Project Nederland heeft een Fast Track subsidie toegekend aan onderzoeker Bowen Li. Specifiek richt zijn onderzoek zich op de ontwikkeling van een RNA-gebaseerde therapie voor Duchenne spierdystrofie (DMD). Met deze subsidie ondersteunen we kleinschalige onderzoeksinitiatieven die kunnen bijdragen aan betere behandelmogelijkheden en een hogere kwaliteit van leven voor mensen met Duchenne.

Nonsense-mutaties veroorzaken een van de moeilijkst te behandelen vormen van Duchenne. Door deze mutaties ontstaat er tijdens de productie van het eiwit dystrofine een te vroeg ‘stop’-signaal in de genetische code. Hierdoor stopt de aanmaak van het eiwit voortijdig en kan het zijn functie niet goed vervullen.

RNA-therapie bij Duchenne

Het project van Bowen Li richt zich specifiek op deze groep patiënten. De onderzoekers testen in dit onderzoek een innovatieve therapie op basis van suppressor transfer RNA (tRNA) in muismodellen. Deze tRNA’s kunnen genetische ‘stop’-signalen in het RNA omzeilen. Daardoor wordt het lichaam alsnog in staat gesteld om volledig, functioneel dystrofine aan te maken. Wat deze benadering bijzonder maakt, is dat deze werkt op RNA-niveau – in plaats van permanente veranderingen aan te brengen in het DNA – wat het potentieel veiliger en preciezer maakt.

Bovendien maken de onderzoekers gebruik van lipidnanodeeltjes (LNP’s) om de therapie toe te dienen. Deze technologie, die ook bij mRNA-vaccins wordt toegepast, zorgt voor gerichte, efficiënte aflevering van het therapeutische RNA in spiercellen.

Deze subsidie is mogelijk gemaakt door de DPP Fast Track regeling.

Fast Track application van Duchenne Parent Project

Duchenne Parent Project versnelt onderzoek naar behandelingen voor Duchenne spierdystrofie door via de Fast Track Application subsidie tot €25.000 te verstrekken voor kleinschalige, innovatieve projecten zoals workshops, pilotstudies of kortlopende fellowships. Alleen genodigden kunnen een aanvraag indienen, en het project moet aansluiten bij de doelstellingen van DPP Nederland.

2025 Call for research incentive grant applications now open

Duchenne Parent Project the Netherlands is pleased to announce that the 2025 call for grant applications is open.

Submission deadline: 15 July 2025 

We are pleased to announce the opening of applications for the Duchenne Muscular Dystrophy (DMD) Research Incentive Grant, designed to stimulate groundbreaking and innovative research in the field of DMD. This grant aims to support the development of novel collaborations that will set up a consortium to apply for a subsequent grant working. The collaboration can focus on diagnostic tools, therapies, medical devices, behavior and other scientific insights that contribute to improving the lives of individuals living with DMD. 

The DMD Research Incentive Grant offers a maximum of 100,000 EUR to at least two researchers or research teams pursuing high-impact studies that align with our mission. This pre-seed subsidy should support a joint grant application of two or more researchers for the EC, national grants, NIH, or other joint grant opportunities. The grants can be spent freely, emphasizing the generation of sufficient background for the new grant proposal. The grants can, for example, be used to hire (new) scientific personnel, organize a number of consortium meetings, arrange networking events to set up new consortia or realize participation of industrial parties/companies for a joint grant application.

Eligibility Criteria 

• Applicants must be based at recognized research institutions. 
• Applicants must be actively engaged in DMD-related research. 
• Proposals from both early-career researchers and established investigators are encouraged. 
• Collaborative proposals across disciplines are welcome. 
• Applicants must specify the future grant opportunity they wish to apply for. 
• Novel collaborations are highly encouraged. 
• A researcher is allowed to submit only one project as an applicant or team member.  
• The budget could be divided between all applicants, in line with efforts.

Projects 

• Projects bring together at least two researchers or research teams with different expertise in the field of DMD (in the broadest sense). 
• Projects should be innovative and can include fundamental, applied or implementation science.  
• The focus of the project and the envisioned external grant application should be connected to Duchenne Parent Project’s mission and vision (see below).  
• The proposed external funding body is known, and accompanying application deadlines are within max. 18 months after the start of the project.

Submission process 

To apply, please download and complete the application form and budget form. The forms should be submitted to research@duchenne.nl by July 15, 2025. The application should be written in English language. Project applications selected by the board of the Duchenne Parent Project and the Scientific Advisory Board will undergo a thorough peer review process. The applications will be evaluated based on the novelty of the suggested research line, together with the potential and the research vision of the applicants. The board will make the final decision based on the advice of the Scientific Advisory Board.  

Application and budget form

• Amount:  up to EUR 100,000 (VAT expenses not eligible, a maximum of 7% for overhead costs can be included in the budget if those costs can be directly related to the project) 
• Submission deadline: 15 July 2025, 11:59 PM (end of day) 
• Project duration: up to 18 months 
• Call outcome: mid to end-October 2025 
• Expected start of project: 1 January 2026 

About Duchenne Parent Project’s funding  

Duchenne Parent Project (DPP) has a multi-track policy and funds the widest possible range of Duchenne research. This includes basic research, rehabilitation research, quality of life, psychosocial research, and genetic research. We sponsor promising and innovative research projects and fellowships, facilitate the fast exchange of data, and stimulate international collaboration. 

Our mission is to improve the lives of everyone affected by Duchenne Muscular Dystrophy, now and in the future. We believe that research into all aspects of DMD is essential to developing treatments that slow or stop muscle degeneration, improving care, and promoting participation in society. We are committed to ensure that every person with DMD can live a better, longer life through research, medical advancements, assistive technologies, and strong support systems.

The vision of DPP is to drive research, improve knowledge, increase awareness, and empower Duchenne families to take an active role in shaping their future. By working together with global experts and research institutions, we can accelerate solutions and create meaningful change.

Funded research projects should comply with the Grant Agreement. The conditions presented in the Agreement will not be changed. 

Funded projects will be monitored closely, and grant recipients are required to submit a progress report (9 months after the start of the project) and a final report. Based on the progress report, Duchenne Parent Project, with advice from the Scientific Advisory Board, will decide on the continuation of the grant. 

If pilot data is generated in this incentive grant, the researchers should aim to make the data findable, accessible, interoperable, and reusable (FAIR). If pilot data is available, we encourage these results to be published as soon as possible in a peer-reviewed open-access scientific journal, as well as in the case of ‘negative’ results. 

Webinar opname: Gentherapie voor Duchenne

Op 28 januari organiseerde Duchenne Parent Project een webinar over gentherapie voor Duchenne met medewerking van prof. Annemieke Aartsma-Rus (LUMC) en dr. Saskia Houwen (Radboudumc). De opname hiervan is nu beschikbaar.

Het doel van dit webinar was om iedereen bij te praten over de huidige stand van zaken over gentherapie, de nieuwste ontwikkelingen in het veld, en de praktische aspecten van gentherapie. Onder de webinar opname volgt een korte samenvatting.

Webinar: Gentherapie voor Duchenne

Het webinar begon met een overzicht van de context van het dystrofine eiwit. Daarna volgde een uitleg over wat gentherapie is, welke uitdagingen gentherapie bij Duchenne met zich meebrengt, en een overzicht van de gentherapieën die wereldwijd in ontwikkeling zijn. Daarna volgde een korte bespreking van de eerste resultaten uit de klinische trials.

Op dit moment zijn er nog geen gentherapieën voor Duchenne goedgekeurd in Europa. De verwachting is dat het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in de komende jaren de eerste gentherapie zal evalueren. Bij een positief oordeel moet er daarna dan nog een evaluatie van de kosten door het zorginstituut uitgevoerd worden.

Daarna werd er gesproken over de voorbereiding voor het geven van gentherapie. Er werd gesproken over de toediening, de nazorg, en de mogelijke bijwerkingen van gentherapie. Het eindadvies was dan ook er vroegtijdig over te praten, en dat indien goed overwogen, het altijd een goede beslissing is.

Daarna was er ruim tijd voor vragen. Ouders en mensen met Duchenne stelden vragen over de verwachtingen, de bijwerkingen, de soorten mutaties en de lange termijneffecten van gentherapie.

Uitgelicht onderzoek: Nieuwe benadering om dystrofine te herstellen

In de serie Uitgelicht Onderzoek delen we inspirerende projecten die dit jaar subsidie hebben gekregen van het Duchenne Parent Project. Onder het thema ‘The Future of Duchenne’ hebben we zeven jonge onderzoekers gefinancierd die een carrière in het onderzoek rondom Duchenne nastreven. We vragen deze onderzoekers naar hun project: waar gaat hun onderzoek over en wat hopen ze te bereiken? Zo krijgen we een kijkje in nieuwe ontwikkelingen die het leven met Duchenne kunnen verbeteren. 

James March van Royal Holloway, University of London, onderzoekt een nieuwe benadering voor gentherapie bij Duchenne spierdystrofie. Hij combineert in dit project CRISPRa-gemedieerde remming van fibrose met U7snRNA-gemedieerde exon-skipping om dystrofine te herstellen. Deze strategie kan leiden tot betere behandelingsmogelijkheden voor patiënten met Duchenne. 

Nieuwe benadering om dystrofine te herstellen

“Door de afwezigheid van het dystrofine-eiwit bij Duchenne spierdystrofie (DMD), breken de skeletspieren van patiënten af. Ze worden vervangen door ernstig littekenweefsel (fibrose). Een effectieve therapie voor DMD zou zowel een aanpak van het dystrofine- eiwit als de aanpak van skeletspierfibrose vereisen. Een manier waarop fibrose kan worden aangepakt, is door de expressie van een hormoon genaamd Relaxine te activeren. Dit kan helpen om littekenvorming te verminderen. We hebben onlangs gebruikgemaakt van een innovatieve technologie om de hoeveelheid Relaxine te verhogen, via CRISPR activatie (CRISPRa). Deze aanpak heeft in ons eerdere werk veelbelovende resultaten laten zien door de Relaxine-niveaus te verhogen, spierschade te verminderen en bepaalde aspecten van spierfunctie te verbeteren in DMD-fibrose-muismodellen. Desondanks kan het Relaxine CRISPRa- systeem verder worden verbeterd om extra voordelen voor de spierfunctie te bieden en om langdurigere vermindering van littekenvorming te bereiken.” 

“Het doel is om ons nieuwe CRISPRa-systeem voor Relaxine- activatie te combineren met een andere gevestigde methode voor het herstel van het dystrofine-eiwit. Zoals een gentherapie of exon-skipping voor DMD. Dit is nodig omdat de afwezigheid van dystrofine de onderliggende oorzaak is van DMD. Dit vormt de trigger voor de ontwikkeling van littekenweefsel in de spieren van patiënten. Wij denken dat de gecombineerde gentherapie effectiever zal zijn dan de afzonderlijke systemen voor het herstellen van dystrofine of het verminderen van fibrose. Dit zou kunnen leiden tot grotere verbeteringen in de spierfunctie en een sterkere vermindering van spierschade. Wat uiteindelijk tot betere therapeutische resultaten kan leiden.” 

Uitgelicht onderzoek: Botbreuken voorkomen bij jonge mensen met Duchenne

In de serie Uitgelicht Onderzoek delen we inspirerende projecten die dit jaar subsidie hebben gekregen van het Duchenne Parent Project. Onder het thema ‘The Future of Duchenne’ hebben we zeven jonge onderzoekers gefinancierd die een carrière in het onderzoek rondom Duchenne nastreven. We vragen deze onderzoekers naar hun project: waar gaat hun onderzoek over en wat hopen ze te bereiken? Zo krijgen we een kijkje in nieuwe ontwikkelingen die het leven met Duchenne kunnen verbeteren. 

Dr. Shima Abdelrahman van de University of Glasgow onderzoekt hoe we botbreuken bij jonge mensen met Duchenne spierdystrofie kunnen voorkomen. Haar onderzoek richt zich op het versterken van de botgezondheid en het voorkomen van wervelbreuken bij Duchenne patiënten.

Botbreuken voorkomen in Duchenne

“Jonge mensen met DMD hebben vaak zwakke botten door corticosteroïdgebruik, wat kan leiden tot breuken in hun ruggenwervels. Op dit moment starten artsen de behandeling met botversterkende medicijnen pas nadat een breuk is vastgesteld. Echter, door de behandeling eerder te starten, zou het mogelijk zijn om breuken te voorkomen. Deze studie heeft daarom twee hoofddoelen. Ten eerste willen we ontdekken waarom sommige jongens meer kans hebben op breuken in de ruggenwervels dan anderen. We zullen medische dossiers en scans voor ruggenwervelbreuken van 100 jongens gebruiken om dit te onderzoeken. Vervolgens zullen we die factoren bekijken om een score te ontwikkelen, met behulp van een computermodel, die helpt voorspellen of een jong niemand met Duchenne binnenkort een breuk zal krijgen. Zodra we de score hebben ontwikkeld, zullen we testen hoe goed deze score breuken voorspelt bij een tweede groep jonge mensen met DMD.”

“Ten tweede willen we onderzoeken of het nemen van botversterkende medicijnen, vóórdat er een breuk optreedt, nuttig is. Op dit moment is er geen goed onderzoek naar hoe effectief tabletvormen van botversterkende medicijnen zijn bij DMD, en het maakt geen deel uit van de zorgstandaard. Daarom vergelijken we botscans van jongens die een botversterkende behandeling vóór een breuk hebben gekregen met jongens die de behandeling niet hebben gekregen. Hiervoor zullen alle scans door experts worden beoordeeld als onderdeel van deze studie. Deze experts weten niet welke behandeling de jongens hebben gekregen. We zullen ook andere gezondheidsinformatie verzamelen, zoals medicatiedoses, hoe goed de jongens kunnen bewegen en de resultaten van hun botdichtheidsscans. De hoop is dat ons onderzoek gaat bijdragen aan een betere manier om zwakke botten bij DMD te behandelen.

Uitgelicht onderzoek: Bewegen om spierafbraak bij Duchenne te remmen en medicijnwerking te versterken

In de serie Uitgelicht Onderzoek delen we inspirerende projecten die dit jaar subsidie hebben gekregen van het Duchenne Parent Project. Onder het thema ‘The Future of Duchenne’ hebben we zeven jonge onderzoekers gefinancierd die een carrière in het onderzoek rondom Duchenne nastreven. We vragen deze onderzoekers naar hun project: waar gaat hun onderzoek over en wat hopen ze te bereiken? Zo krijgen we een kijkje in nieuwe ontwikkelingen die het leven met Duchenne kunnen verbeteren. 

Justin P. Hardee van de Universiteit van Florida onderzoekt hoe specifieke beweegprogramma’s spierafbraak bij Duchenne kunnen vertragen. Het project focust zich op inspanningsgevoelige routes. Hierbij wil het niet alleen de voortgang van de ziekte belemmeren, maar ook de werking van bestaande medicijnen versterken. 

Bewegen om spierafbraak bij Duchenne te remmen

Bij mensen met Duchenne spierdystrofie (DMD) en in relevante muismodellen is een verminderd oxidatief metabolisme betrokken bij ziektepathologie en -progressie. Uithoudingsoefeningen, een bekende niet-farmacologische interventie, kan de fysieke functie verbeteren fysieke functie bij verschillende gezondheidsproblemen, zoals veroudering, diabetes en kanker. Hoewel specifieke beweegprogramma’s voor DMD nog moeten worden gedefinieerd, hebben een aantal eerste onderzoeken gekeken naar de haalbaarheid en veiligheid van beweegoefeningen. De huidige richtlijnen van de ‘DMD Care Considerations Working Group’ omvatten regelmatige aerobe oefeningen (bijvoorbeeld zwemmen en fietsen) in het vroege stadium van de ziekte, maar na het verlies van het loopvermogen zijn een deel van deze oefeningen niet meer haalbaar. Therapeutische strategieën die het adaptieve potentieel van spieren benutten om te oefenen, zouden een vooruitgang voor het veld zijn.  

Farmacologische middelen die bekend staan als ‘oefeningsmimetica’ zijn veelbelovend. Dit omdat ze voordelen opleveren die lijken alsof er oefeningen gedaan zijn, ongeacht het ziektestadium en ongeacht de noodzaak om zelf te oefenen. Dit project kijkt naar de rol van dit soort middelen en hoe dit mogelijk werkt. Dit via de oestrogeen gerelateerde receptoren (ERR’s), en hoe die een rol kunnen spelen bij de her–modellering van het oxidatieve metabolisme bij inspanning in dystrofische spieren. 

Uitgelicht onderzoek: Spier-op-een-chip modellen om signaalverkeer van dystrofine te onderzoeken

In de serie Uitgelicht Onderzoek delen we inspirerende projecten die dit jaar subsidie hebben gekregen van het Duchenne Parent Project. Onder het thema ‘The Future of Duchenne’ hebben we zeven jonge onderzoekers gefinancierd die een carrière in het onderzoek rondom Duchenne nastreven. We vragen deze onderzoekers naar hun project: waar gaat hun onderzoek over en wat hopen ze te bereiken? Zo krijgen we een kijkje in nieuwe ontwikkelingen die het leven met Duchenne kunnen verbeteren. 

Remko Goossens van het Leids Universitair Medisch Centrum gebruikt innovatieve spier-op-een-chip-modellen om verstoringen in het signaalverkeer van dystrofine bij Duchenne spierdystrofie te onderzoeken. Met dit project wil hij deze nieuwe technologie inzetten om beter te begrijpen hoe deze verstoringen bijdragen aan de ziekte. 

Spier-op-chip modellen

“Duchenne is een spierziekte veroorzaakt door mutaties in het dystrofine gen. Bij Duchenne gaat het dystrofine eiwit meestal volledig verloren. Dystrofine is belangrijk omdat het werkt als een “schokdemper” in de spieren. Zonder dystrofine wordt de kracht van spierbewegingen niet goed geabsorbeerd en verspreid, waardoor spierschade ontstaat. Bovendien helpt dystrofine bij het verzenden van signalen naar de spiercellen tijdens beweging, waardoor cellen kunnen reageren op inspanning. Hoewel we weten dat dystrofine bij dit proces betrokken is, weten we niet precies welke signalen het uitzendt of hoe de cellen reageren. Het bestuderen van dit signaalsysteem bij muizen met een dystrofine mutatie is erg ingewikkeld.” 

“We ontwikkelen momenteel nieuwe modellen om Duchenne te bestuderen, genaamd 3D- minispieren. Deze 3D-minispieren zijn gemaakt van menselijke spiercellen en zullen de kloof helpen overbruggen tussen traditionele 2D-celculturen en muismodellen, en ons basisbegrip van de dystrofine functie verbeteren. De minispieren kunnen samentrekken en we kunnen de kracht van deze samentrekkingen meten. We hebben waargenomen dat een tekort aan dystrofine schade aan de minispieren veroorzaakt wanneer deze herhaaldelijk samentrekken. Met dit 3D-model kunnen we voor het eerst voorspellen hoe de cellen van Duchenne-patiënten reageren op de stress veroorzaakt door spierbeschadiging. We zullen 3D-minispieren laten groeien tussen kleine metalen pilaren in een speciaal apparaat. Door deze opstelling kunnen de minispieren met meetbare kracht samentrekken wanneer ze elektrisch worden gestimuleerd. We laten de minispieren samentrekken totdat ze beschadigd raken en kijken dan meteen welke signalen de cellen gebruiken. We kunnen vergelijken welke signalen ontbreken in cellen zonder dystrofine. Als bepaalde stresssignalen dat wel zijn ingeschakeld, kunnen we proberen ze te blokkeren. Als signalen voor cel reparatie ontbreken, kunnen we proberen deze te activeren.”