EMA verlengt conditional approval Translarna

Goed nieuws! De EMA (European Medicines Agency) heeft besloten de conditional approval voor Translarna te verlengen.

Wetsvoorstel verruiming medisch-wetenschappelijk onderzoek aanvaard!

Wetsvoorstel verrichten medisch-wetenschappelijk onderzoek met wilsonbekwame/minderjarige proefpersonen is vandaag aanvaard in de Eerste Kamer.

Update PTC over Translarna (ataluren) voor Nonsense mutatie bij Duchenne

Lees hier het persbericht van PTC van 17 oktober jl. met een update over Translarna.

FDA keurt eteplirsen goed voor Duchenne spierdystrofie

De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) heeft op 19 september eteplirsen (merknaam Exondys 51) toegelaten tot de Amerikaanse markt via een versnelde toelatings procedure. Eteplirsen is een exon skip medicijn gericht tegen exon 51 van het Duchenne gen. Daarom hebben alleen Duchenne patiënten met een bepaalde soort genfout baat bij dit middel. Het betreft ongeveer 13% van alle patiënten met Duchenne spierdystrofie.

De aanvraag bij de FDA is gebaseerd op de onderzoeksresultaten van 12 patiënten die enkele jaren zijn behandeld met eteplirsen en 13 patiënten die een jaar zijn behandeld. De uitspraak van de FDA is voor velen verrassend aangezien ze in hun toelichting aangeven dat er op dit moment geen bewijs is dat eteplirsen een verbetering van de spierfunctie geeft. De toestemming is gebaseerd op een toename van de hoeveelheid dystrofine in de spierbiopten van sommige patiënten die behandeld zijn met eteplirsen. Volgens de FDA is het voldoende aannemelijk dat deze toename ook voorspellend is voor een klinisch voordeel bij patiënten met de geschikte genmutatie. De producent van eteplirsen, Sarepta Therapeuticals, heeft inmiddels bekend gemaakt dat de toename van dystrofine klein is, namelijk gemiddeld van 0,16% voor het begin van de behandeling naar 0,44% na 48 weken, en alleen gezien wordt bij sommige patiënten. In de beslissing van de FDA hebben de relatief milde bijwerkingen van eteplirsen, de ernst van de ziekte en het feit dat er nu geen behandeling is voor Duchenne spierdystrofie een rol gespeeld.

Het gaat dus om een versnelde markttoelating in Amerika op basis van de eerste testresultaten. De FDA heeft als voorwaarde gesteld dat er nog aanvullend onderzoek gedaan moet worden, waarin voldoende bewijs moet worden verzameld over de werkzaamheid. Sarepta heeft aangegeven dat ze hopen voor het eind van dit jaar ook een aanvraag voor goedkeuring in te kunnen dienen bij de European Medicines Agency (EMA). De beoordeling van de EMA zal zeker 6 maanden in beslag nemen. Mocht eteplirsen ook in Europa worden goedgekeurd, dan moet Sarepta per land de procedure aangaan om het middel op de markt te brengen en vergoed te krijgen. Deze procedure verschilt per land en kan maanden tot jaren in beslag nemen. Dit betekent voor de patiënten in Nederland dat eteplirsen voorlopig nog niet regulier beschikbaar is.

Dr. E.H. Niks
Prof.Dr. A. Aartsma-Rus

Namens Duchenne Centrum Nederland

FDA heeft Eteplirsen goedgekeurd

Gisteren heeft de FDA (de Amerikaanse Food & Drug Administration) Exondys 51 (eteplirsen) injectie goedgekeurd, een medicijn wat exon 51 kan skippen. Ongeveer 13% van de DMD patiënten komen hiervoor in aanmerking. Lees hier het persbericht van de FDA. En lees hier het persbericht van Sarepta.

De FDA heeft een zgn accelerated approval gegeven; er moet nog wel aanvullend onderzoek worden aangedaan. Toestemming is voor alle leeftijden en stadia. Verwachting is dat eind dit jaar Sarepta een aanvraag indient bij de EMA (de Europese FDA).

Niet voor niets

BioMarin gaf 31 mei 2016 te kennen te stoppen met de klinische ontwikkeling van Drisapersen (de AON voor exon 51 skippen) en de AONs voor het skippen van exon 44, 45 en 53. De reden is dat het therapeutische effect van Drisapersen behandeling in patiënten zeer beperkt is en niet bij alle patiënten even duidelijk. Dit is niet genoeg om registratie te krijgen. Daarnaast waren er ook bijwerkingen. Zie ook het vraag- en antwoorddocument van de EMA van 24 juni jl.. Voor de AONs voor exon 44, 45 en 53 – die dezelfde chemie hebben als Drisapersen – worden vergelijkbare problemen voorzien.

Mogelijk rijst nu de vraag of al het werk aan het exon skippen door de jaren heen vergeefse moeite geweest is.

Dit is zeker niet het geval. Artsen, onderzoekers en bedrijven hebben enorm veel geleerd van het ontwikkelen van de AONs in cel- en diermodellen en nog veel meer van de klinische studies in patiënten. Zo zijn er uitkomstmaten ontwikkeld om effecten van behandelingen te testen in klinische studies. Ook het natuurlijk beloop van patiënten is veel beter in kaart gebracht. Deze informatie en uitkomstmaten zijn zeer waardevol, niet alleen voor het exon skip onderzoek, maar ook voor onderzoek naar andere mogelijke medicijnen voor Duchenne. Door deze gegevens en uitkomstmaten kunnen in de toekomst betere klinische studies worden opgezet en zullen bedrijven daardoor misschien eerder beginnen aan (klinisch) onderzoek naar een geneesmiddel voor Duchenne

Ten slotte hebben we door de klinische studies heel veel geleerd over de ziekte van Duchenne en over het belang van goede en internationaal gestandaardiseerde zorg. Hierdoor is de zorg voor Duchenne patiënten verbeterd.

Download hier deze tekst.

Uiteraard blijft het stoppen van de klinische ontwikkeling een klap en een teleurstelling. Echter, het is zeker niet voor niets geweest. We zijn nu beter voorbereid om therapieën te testen, niet alleen als er betere AONs komen voor het exon skippen, maar ook andere mogelijke medicijnen.

Download hier deze tekst.